Γλώσσα μονίμως λανθάνουσα

Του Δημήτρη Καπράνου

–

“Τελικά είσαι κολλημένος με τη γλώσσα” μου λέει ο φίλος.
Ναι, είμαι. Δηλαδή ανέκαθεν ήμουν, αλλά εσχάτως παραείμαι και θα παραγίνω, ως φαίνεται.
Ο παππούς μου, βλέπεις, είχε ανοιχτό πόλεμο με τα εφευρήματα των “μαλλιαρών”.
Ο παππούς, Ιωάννης Πατσουράκος, που ήταν δικηγόρος και φιλόλογος, που υπήρξε διευθυντής της Ραλλείου Παιδαγωγικής Ακαδημίας.

Πόλεμος των άκρων, βέβαια, σε μια εποχή που κάθε προσπάθεια γλωσσικής ανατροπής εκλαμβανόταν ως ιεροσυλία.
Αλλά όλα αυτά ωχριούν εμπρός στη σημερινή γλωσσική σφαγή, της οποίας γινόμαστε κάθε τόσο αυτόπτες και αυτήκοοι μάρτυρες στις τηλεοράσεις και τα ραδιόφωνα.
Δεν αναφέρομαι, φυσικά, στη γραφικότητα και τις συνεχείς “ελληνικούρες” που ακούμε στην Βουλή, στην τηλεόραση και στο ραδιόφωνο, αλλά στις στυγερές δολοφονίες, που κάθε τόσο συμβαίνουν!
Δυστυχώς, φαίνεται ότι έχουμε να κάνουμε είτε με αγραμμάτους είτε με άμυαλους, που νομίζουν ότι δολοφονώντας τη γλώσσα γίνονται “προοδευτικότεροι”.

Εδώ ακούμε στη μετάδοση του αγώνα βόλεϊ να λέει ο εκφωνητής “Του Κοντολέων”. Μα, δεν είναι άκλιτο, πανύβλαξ! Είναι τριτόκλιτο και η γενική είναι “Του Κοντολέοντος”. Λέοντος, όπως τα… έμπλαστρα, για να καταλάβεις!
Ούτε λέμε “του Απόλλων “αλλά “του Απόλλωνα” ή “του Απόλλωνος”, για να θυμηθούμε τους παλιούς, εγγράμματους εκφωνητές των αγώνων του ποδοσφαίρου.

Δεν είναι Οκτώμβριος αλλά Οκτώβριος. Δεν λέμε “πρόκεται” αλλά “πρόκειται” από την πρόθεση “προ” και το ρήμα “κείμαι”. Άσε εκείνο το δύσμοιρο το “στις μία”, λες και η μία είναι…πολλές! “Στη μία” λέμε, αγράμματε.

Αμ’ το άλλο; ” Το ποσό φτάνει τα ενάμισι δισεκατομμύρια” λέει ο εκφωνητής. Βεβαίως, το σωστό είναι “ενάμισο δισεκατομμύριο”, αφού δεν είναι δύο!
Θα μου πείτε “Μα, με τί ασχολείσαι, χριστιανέ μου;”. Ασχολούμαι με τη γλώσσα, με το στοιχείο εκείνο, δηλαδή, που κράτησε αυτή την χώρα όρθια και ζωντανή.
Ακούω επίσης, συχνά στο δύστυχο ραδιόφωνο το ρήμα “άνηκε” αντί “ανήκε.
Δεν έχω αντιληφθεί αν πρόκειται για αγραμματοσύνη ή για “προοδευτικότητα” .
Και δεν έχω παρά να συμφωνήσω με φίλο που έγραψε: “Της οικονομικής κατάρρευσης της Ελλάδας έχει προηγηθεί, νομίζω, κατακρήμνιση κάθε συστήματος αξιών, ορθού λόγου, σταθερών κανόνων, όλων αυτών κοντολογίς που αποτελούν τα στηρίγματα μιας δημοκρατικής πολιτείας”.
“Έλα βρέ, τί κάνεις έτσι; σε λίγα χρόνια θα μιλάς αραβικά!”μου είπε ο φίλος και του έκοψα την καλημέρα!