«Είναι πρωτόγνωρο, πολιτικές δυνάμεις που βγήκαν κάποτε από τα σπλάχνα του λαού, να δρουν εναντίον της Κοινωνίας»

Ολη η ομιλία του καθηγητή Αλέξη Μητρόπουλου στην παρουσίαση του νέου βιβλίου του “Στο έλεος του Μνημονίου”

Ο τίτλος του βιβλίου του καθηγητή Αλέξη Μητρόπουλου μπορεί, όπως ο ίδιος είπε κατά την παρουσίασή του στο Πολεμικό Μουσείο, να είναι μελαγχολικός, αποδίδει όμως την πραγματικότητα. «Το διαρκώς και προς το χειρότερο επικαιροποιούμενο Μνημόνιο των δανειστών, που οι εσωτερικές μνημονιακές δυνάμεις το παρουσιάζουν ως πρωτογενές εσωτερικό πρόγραμμα, καταστρέφει -χωρίς ουσιώδη αντίσταση- τους διαχρονικούς υπαρκτικούς πυλώνες του εθνικού μας σχηματισμού».

Στη συνέχεια της ομιλίας του τόνισε ότι «της αλλοτρίωσης του δημόσιου χώρου, των κοινωνικών αγαθών, του άυλου και υλικού πλούτου της πατρίδας προηγείται ο επικοινωνιακός καταιγισμός των φαινομένων της διαφθοράς και της ατυπίας. Τα μέσα αναπαραγωγής του πολιτικού συστήματος γίνονται βρόχος για την κοινωνία, όπου οι πολιτικοί παράγοντες που προσωποποιούν την κρίση, «αθωώνονται» ουσιαστικά γιατί αποστασιοποιούνται από τα δημιουργήματά τους. Η ευθύνη μετατίθεται στους πολίτες που ενοχοποιούνται, αδρανοποιούνται και εν τέλει ανέχονται. Έτσι προετοιμάζεται το ψυχολογικό και συνειδησιακό πεδίο επικράτησης της εκδικητικής και αντιανθρώπινης νεοφιλελεύθερης αίρεσης».

Ποτέ, είπε ο κ. Μητρόπουλος, ακόμη και σε περιόδους κατάλυσης της αστικής δημοκρατίας, δεν επλήγησαν τόσο συστηματικά οι νευραλγικοί παράγοντες συγκρότησης της Πολιτικής Κοινωνίας. «Θεμελιώδεις συνταγματικές διατάξεις ρύθμισης των λειτουργιών και προστασίας των κοινωνικών κατακτήσεων υπερφαλαγγίζονται. Οι άλλες ομότιμες και ελεγκτικές εξουσίες υπερβαίνουν κάθε σκόπελο αντισυνταγματικότητας του προγράμματος των δανειστών χάριν -υποτίθεται- του υπέρτερου κοινωνικού και εθνικού συμφέροντος!.

Είναι πρωτόγνωρο, σ’αυτή την έκταση, πολιτικές δυνάμεις που βγήκαν κάποτε από τα σπλάχνα του λαού, με τις Ομάδες Πρωτοβουλίας και τις Οργανώσεις Βάσης, να δρουν εναντίον της Κοινωνίας και να παρουσιάζουν, με ένα γενικευμένο σύστημα ευφημισμών, την παλινδρόμηση στην προδημοκρατική εποχή σαν «μεταρρύθμιση προς το καλύτερο» και «εφαλτήριο προς το μέλλον». Το γεγονός αυτό, της λαϊκής δηλαδή καταγωγής των κύριων σήμερα μνημονιακών δυνάμεων, παρεμποδίζει στο να κατανοηθούν υποκειμενικά από τα ευρύτερα λαϊκά στρώματα οι διαστάσεις της παλινδρόμησης. Αλλά βεβαίως, ποτέ οι μηχανισμοί διαμόρφωσης της ατομικής και συλλογικής συνείδησης δεν ταύτισαν με τόσο φανατισμό το συμφέρον του διεθνούς χρηματοοικονομικού συστήματος με αυτό της πραγματικής οικονομίας, του Λαού και της Χώρας!».

Ο κ. Μητρόπουλος διαπιστώνοντας ότι τη μνημονιακή διαδρομή της Ελλάδας θα ακολουθήσουν και άλλες χώρες της Νότιας -και όχι μόνον- Ευρώπης (αφού η ελληνική περίπτωση επέχει θέση πειράματος), προέταξε των αυτοτελών κειμένων του Β’ Μέρους μιαν εκτεταμένη εισαγωγή και ένα μεγάλο κεφάλαιο για τη συνολική κρίση της πολιτικής, που αποτελεί και το Α’ Μέρος του βιβλίου. Σ’αυτό προέχουσα θέση έχει η κριτική αποτίμηση της ευρωπαϊκής πορείας της χώρας μας, αλλά και της Ευρωπαϊκής Αριστεράς, κατά τα τελευταία 40 χρόνια.

Στο κεφάλαιο αυτό προσπάθησε να καταδείξει ότι δεν είναι μόνο οι αντικειμενικές συνθήκες που εμπόδισαν την Αριστερά, εκεί όπου ανέλαβε την εξουσία, να δώσει εναλλακτική λύση στην καπιταλιστική κρίση της δεκαετίας του ’70 αλλά και στη σημερινή˙ είναι και η υποκειμενική ανεπάρκεια, ο τρόπος συγκρότησής της και τα εργαλεία ανάλυσης της συγκυρίας που διαθέτει, που κατέστησαν αδύνατη τη δημιουργική ανταπόκρισή της στα κελεύσματα των καιρών.

«Η δομοκρατία, το προκατασκευασμένο θεωρητικό σχήμα, οι ιστορικές προκαταλήψεις και οι τραυματικές εμπειρίες, αλλά και οι φαντασιώσεις, δεν εγκατέλειψαν τα σχήματα της Αριστεράς, παρά την παταγώδη κατάρρευση «εκ των έσω» του συστήματος του υπαρκτού σοσιαλισμού. Επεδίωξα να τονίσω τη μεγάλη σημασία του χρόνου, της σύνθετης εκείνης στιγμής που απαιτεί την ενιαία και δημιουργική παρέμβαση των δυνάμεων της εναλλακτικής λύσης. Αυτή η σπάνια και σωτήρια αίσθηση της ωριμότητας των αντικειμενικών συνθηκών και η προσαρμογή της διαθεσιμότητας του υποκειμενικού παράγοντα στις αλλαγές της παραγωγικής βάσης, είναι που εκμεταλλεύεται δημιουργικά τις ρωγμές του συστήματος. Έτσι μπορεί να το αντιμετωπίσει επιτυχώς και να αδρανοποιήσει τις απίθανες μεθόδους συνειδησιακής αλλοτρίωσης και διαβουκόλησης των πολιτών που διαθέτει.

Η επιλογή, όμως, της δημιουργικής αυτής στιγμής και μεθόδου εμποδίζεται ψυχοδιανοητικά και οργανωτικά από τις δομοκρατικές αντιλήψεις και τα αυτοποιητικά συστήματα. Αυτή η «ασθένεια» της Αριστεράς συνέβαλε τα μέγιστα στην αποτυχία των «κοινών προγραμμάτων» στις κυριότερες ευρωπαϊκές χώρες και εμποδίζει και σήμερα τις εναλλακτικές αντιμνημονιακές δυνάμεις του τόπου μας να παρουσιάσουν ένα έκτακτο πρόγραμμα εξόδου από το Μνημόνιο και την κρίση του συστήματος.

Υπό το πρίσμα των πορισμάτων του Α’ Μέρους, πρέπει να κατανοηθούν και τα αυτοτελή κείμενα του Β’ Μέρους, που εκτείνονται σε όλη τη μνημονιακή, κινηματική, πολιτική και κοινωνική θεματολογία. Οι κρίσεις για τα επιμέρους γεγονότα και η έκφραση της γνώμης εντάσσονται σ’αυτό το γενικότερο πλαίσιο. Έτσι μετουσιώνονται σε τμήματα μιας συνεπούς αντιμνημονιακής πρότασης, που -δυστυχώς ακόμη- αναζητά την πραγμάτωσή της από ένα ενωτικό πολιτικό υποκείμενο.

Και αυτό το βιβλίο εν τέλει είναι νοηματική συνέχεια της σειράς που άνοιξε το βιβλίο «Το Τέλος του Κοινωνικού Κράτους;» που παρουσιάστηκε προ τετραετίας στον ίδιο αυτό χώρο.

Όπως σε πολλά σημεία του βιβλίου αναφέρω, η περίοδος αυτή διακρίνεται και από την πληθώρα των εύστοχων προτάσεων που διατύπωσαν, στον αντίποδα του μνημονιακού προγράμματος, πολλοί ανεξάρτητοι επιστήμονες, κοινωνικοί παράγοντες και ακτιβιστές, Έλληνες και ξένοι, μεταξύ των οποίων καταξιωμένα Ερευνητικά Ινστιτούτα και επιφανείς «δεξαμενές σκέψης».

Ως εκ τούτου, το μείζον ζήτημα των ημερών μας είναι η συναρμογή τους σε ένα έξυπνο, ευέλικτο, διορατικό και αποτελεσματικό πρόγραμμα οικονομικής και πολιτικής δράσης, που, σε κάθε εμπόδιο εφαρμογής της μιας πρότασης, θα έχει έτοιμη την εναλλακτική διέξοδο, χωρίς ταμπού και προκαταλήψεις οποιασδήποτε φύσης. Το βιβλίο αυτό γράφτηκε με αυτή την προσδοκία, έστω και αν -προς το παρόν- φαίνεται απόμακρη» κατέληξε ο καθηγητής.